Εξερεύνηση και Εκμετάλλευση του Διαστήματος

Τίτλος : Εξερεύνηση και εκμετάλλευση του διαστήματος

Τύπος: Υποχρεωτικό

Εξάμηνο: Εαρινό

ECTS: 7,5

Περίληψη Μαθήματος

Στο διεπιστημονικό αυτό μάθημα εξετάζονται αρχικά οι δραστηριότητες των κρατών και του ιδιωτικού τομέα στο διάστημα καθώς και το σύνολο των κανόνων που ρυθμίζουν την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση του διαστήματος. Εξετάζεται η συμβολή της τεχνολογίας στην ανάπτυξη διαστημικών εφαρμογών, παρουσιάζονται τα ερευνητικά πειράματα που διενεργούνται στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις υποστηρικτικές δράσεις των επανδρωμένων αποστολών στο διάστημα. Ο διαστημικός τομέας έχει ιδιαίτερη στρατηγική σημασία για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται η διαστημική στρατηγική για την Ευρώπη, τα ευρωπαϊκά διαστημικά προγράμματα αλλά και η πρόταση Κανονισμού για τον Οργανισμό της ΕΕ για το διαστημικό πρόγραμμα. Παράλληλα, εξετάζεται ο ρόλος που διαδραματίζει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) στην ανάπτυξη της διαστημικής πολιτικής στην Ευρώπη ενώ γίνεται και μια παρουσίαση των σημαντικότερων προγραμμάτων και συνεργασιών της ESA, όπως είναι η πρόσφατη συνεργασία με τη NASA στο πλαίσιο του Προγράμματος Artemis σχετικά με την αποστολή ανθρώπων στη Σελήνη μέχρι το 2024. Επίσης παρουσιάζονται και αναλύονται όλοι οι όροι και οι διαδικασίες αδειοδότησης διαστημικών δραστηριοτήτων στην ΕΕ και την Ελλάδα, η εποπτεία αυτών καθώς το καθεστώς ευθύνης για ζημίες που προκαλούνται από διαστημικά αντικείμενα, ενώ γίνεται αναφορά και στο νεοσύστατο Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος. Ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στις επενδύσεις των κρατών αλλά και των ιδιωτών στον διαστημικό τομέα, ενώ θα εξεταστούν και οι στρατηγικές και πολιτικές των κρατών για το διάστημα. Τέλος, θα παρουσιαστεί το τμήμα εκείνο του ερευνητικού έργου του ΑΠΘ που αφορά το διάστημα.

Μαθησιακοί Στόχοι και Αποτελέσματα

Οι φοιτητές αναμένεται ότι στο πλαίσιο του μαθήματος:

Θα έρθουν σε επαφή με ένα νέο γνωστικό αντικείμενο, η προσέγγιση του οποίου θα γίνει με διεπιστημονικό τρόπο. Θα γνωρίσουν έναν από τους πιο ανερχόμενους κλάδους της παγκόσμιας οικονομίας, στον οποίο ανοίγονται προοπτικές έρευνας και επαγγελματικού προσανατολισμού. Θα διαπιστώσουν τις εφαρμογές των διαστημικών τεχνολογιών σε διάφορους τομείς της οικονομίας, της πολιτικής, της ασφάλειας και της καθημερινότητας.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές:

Θα έχουν εξοικειωθεί με ένα άγνωστο σχετικά αντικείμενο. Θα γνωρίζουν έναν κλάδο του δικαίου που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς στην Ελλάδα. Θα είναι σε θέση να παρέχουν έγκυρη πληροφόρηση επάνω σε θέματα που αφορούν την εξερεύνηση και εκμετάλλευση του διαστήματος. Θα είναι σε θέση να χρησιμοποιούν στην πράξη τις γνώσες και τη δυνατότητα κατανόησης που απέκτησαν. Θα διαθέτουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Περιεχόμενο και Δομή

1. Εισαγωγή στα ζητήματα εξερεύνησης και εκμετάλλευσης του διαστήματος

2. Το νομικό καθεστώς της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης του διαστήματος.

3. Ειδικά θέματα εξερεύνησης και εκμετάλλευσης του διαστήματος.

4. Διαστημικές εφαρμογές και τεχνολογία προηγμένων υλικών.

5. Έρευνα και Τεχνολογία στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.

6. Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA). Αρμοδιότητες, ερευνητικά προγράμματα.

7. Επανδρωμένες αποστολές της ESA στο διάστημα.

8. Η οικονομία του διαστήματος.

9. Διαστημική Στρατηγική και Πολιτική των Κρατών. ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία και ο υπόλοιπος κόσμος.

10. Διαστημική στρατηγική της ΕΕ. Πολιτική της ΕΕ για το διάστημα 2021-2027.

11. Διάστημα και δημόσιες συμβάσεις. Χρηματοδότηση διαστημικών έργων. Ευρωπαϊκό Διαστημικό Πρόγραμμα. Συμβατική πρακτική στο πλαίσιο της ESA.

12. Αδειοδότηση διαστημικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα. Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος.

13. Διάστημα και ΑΠΘ. RUBI- Multiscale Boiling, EDDI-Emulsion Dynamics

Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού

Σημειώσεις
Διαφάνειες
Πολυμεσικό υλικό
Βιβλίο

Μέθοδος Αξιολόγησης

Γραπτή εξέταση με ερωτήσεις σύντομης απάντησης (διαμορφωτική)
Γραπτή εργασία (διαμορφωτική)
Δημόσια παρουσίαση (διαμορφωτική)